De wet over fijnstof is duidelijk, RWS en RvS moeten deze wel willen lezen
Gepost op:04-02-21
Niet van toepassing
Inleiding
“Terwijl de overheid een uitgebreid actieplan heeft om de zeshonderd jaarlijkse verkeersdoden naar nul terug te brengen, doet diezelfde overheid vrijwel niets aan de 20.000 mensen die elk jaar sterven aan de gevolgen van vieze lucht door fijnstof.
Nederland voldoet bij lange na niet aan de waarden die de Wereldgezondheidsorganisatie WHO stelt voor gezonde lucht. Daarmee schendt Nederland de zorgplicht die het heeft voor burgers”. Dat bracht de advocaat van Milieudefensie naar voren bij het gerechtshof in Den Haag.
Een belangrijke veroorzaker van fijnstof is verkeer. Niet alleen door de uitlaatgassen maar ook door slijtage van banden en remschijven. Overstappen op elektrisch rijden zorgt voor minder fijnstof door uitlaatgassen wat echter ruimschoots teniet wordt gedaan door meer slijtage aan de zwaardere elektrische auto’s en ongunstig rijgedrag met sneller optrekken en harder remmen (rapport OECD).
Toch plannen wij nog steeds snelwegen door en direct langs woongebieden zonder beschermende maatregelen. De normen voor het meten van de hoeveelheid fijnstof zijn vastgelegd maar worden vrijwel overal doelbewust foutief ingezet.
Wat is de norm?
De Europese richtlijn L152/18 stelt volstrekt helder waar langs verkeerswegen fysieke meetpunten moeten worden geplaatst: binnen 10 meter van de wegrand. Om ook een oordeel te kunnen vellen over de fijnstof overlast verder van de weg af, worden virtuele meetpunten uit modelberekeningen gebruikt op vele posities buiten de voorgeschreven 10 meter van de wegrand.
Het zijn deze voor de wet niet-relevante virtuele meetpunten die gebruikt worden door de overheid om aan te tonen dat de fijnstofoverlast best meevalt. Dat klopt dus niet, omdat de enige resultaten die relevant zijn, altijd binnen de 10 meter van de wegrand moeten zijn genomen. Dit is de Nederlandse wet die de Europese richtlijn letterlijk heeft overgenomen.
Een nationaal probleem en een nationaal gezondheidsrisico
Rijkswaterstaat (RWS) maakt gebruik van een model bij alle bouwprojecten: het NSL. Dit model hanteert niet deze voorgeschreven plaatsbepaling voor de concrete meetpunten of modellering. Dit is een onjuiste interpretatie van de Europese richtlijn en gelijkluidende Nederlandse wet. RWS gebruikt willekeurige berekeningspunten verder van de wegrand gelegen, met als enig doel om de daadwerkelijke luchtvervuiling te onderschatten en deze onderschattingen aan de European Environment Agency (EEA) te rapporteren.
Beroep bij de Raad van State leidt vreemd genoeg niet tot veroordeling omdat er inmiddels een gewoonte (jurisprudentie) is ingesleten die deze denkfout lijkt te rechtvaardigen.
Gaan wij pas over 10 jaar dit bestuurlijk falen aan de kaak stellen om dan de schade af te kopen en snelwegen te verleggen, dit tegen enorme maatschappelijk en financiële kosten? Is het wachten op de volgende stikstof-drama (Programma Aanpak Stikstof) waardoor projecten moeten worden stilgelegd en plannen moeten worden herzien?
Dit lijkt veel op de recente ervaringen met de Kinderopvangtoeslagaffaire, waarbij de Raad van State ten onrechte lange tijd de zijde van de overheid koos en het belang van de burger tussen de wielen is geraakt.
Reconstructie N65 bij Vught en Helvoirt
Opnieuw ligt er een bestemmingsplan bij de Raad van State waarin de regels wat betreft fijnstof volgens de foute interpretatie zijn beoordeeld. Een inmiddels aanhangig gemaakte gang naar het Europese Hof van Justitie, om de Nederlandse staat tot de orde te roepen, lijkt te laat te komen. Dat betekent dat het zoveelste project niet aan de regels lijkt te hoeven voldoen, tenzij de Raad van State zelf het initiatief neemt en een prejudiciële vraag hierover bij het Europese Hof van Justitie gaat neerleggen.
Welke beroepszaak gaat RWS uiteindelijk dwingen de regels op de juiste manier te interpreteren, of worden nog jarenlang lokale schermutselingen door een oppermachtige overheid één voor één platgedrukt? Is er een politieke wil om dit bestuurlijk falen op tijd te onderkennen en bij te sturen?
Nationaal initiatief voor schone lucht en duurzame wegenbouw
De regering heeft met veel bombarie het Parijs-akkoord getekend, de Nederlandse overheid heeft Het Schone Lucht Akkoord gestart en de Provincie Noord-Brabant heeft zich hierop vastgelegd. Allemaal indrukwekkende papieren, politieke handtekeningen, enthousiaste persberichten, veelbelovende verkiezingsprogramma’s.
De werkelijkheid is duidelijk anders want als het aankomt op lokale projecten met politieke verdienpunten gelden andere regels, maar vooral een andere moraal.
Wie durft eindelijk eens uit te spreken dat de keizer geen kleren aan heeft. Wie durft te zeggen dat het huidige bestuur de wet overtreedt en zijn beschermende taak naar de burgers verzaakt? Wie durft bij de komende verkiezingen zijn partij te verbinden aan de belofte dat wij met Programma Aanpak Stikstof en Kinderopvangtoeslagaffaire genoeg hebben geleerd en dat het tijd is voor gewetensvol beleid?
Tijd voor ander beleid, ook tijd voor een ander bestuur?
Vereniging VughtParticipeert
Onze vereniging zet zich in voor transparantie, participatie en zuivere besluitvorming. Bij de ‘Reconstructie N65’ zijn wat betreft deze aspecten diverse problemen geïdentificeerd en gepubliceerd. In het bijzonder over schone lucht en fijnstof wordt veel beloofd, worden vele onwaarheden gesproken en diverse wetten overtreden.
VughtParticipeert heeft bijgaande oproep geschreven om inwoners van de gemeente Vught bewust te maken van de plannen die gemeente, provincie en RWS hebben en de gevolgen voor de leefbaarheid. Tevens is deze oproep gericht op regionale en nationale bestuurders en politici zodat zij zich realiseren welke verantwoordelijkheid zij dragen bij het gedogen of bestrijden van deze manier van besturen.
Help ons hierbij en steun ons met uw lidmaatschap en donatie. Aanmelden kan op onze website www.VughtParticipeert.nl, donaties ontvangen wij graag op NL77 RABO 0348 0459 21 t.n.v. Vereniging VughtParticipeert.